Nguyên lý sấy thăng hoa, kiến thức cơ bản chúng ta nên tìm hiểu

Chúng ta đã nghe nói nhiều về máy sấy thăng hoa nhưng có thể chưa hiểu rõ về nguyên lý sấy thăng hoa, do vậy trong nội dung này chúng ta cùng tìm hiểu để có thể lựa chọn máy sấy phù hợp nhất với sản phẩm của mình, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cũng như hiệu quả sản xuất.

Máy sấy thăng hoa, còn gọi là máy sấy đông khô, là 1 trong 4 loại máy sấy chính trên thị trường hiện nay, tuy nhiên máy sấy thăng hoa được sử dụng ít hơn bởi chỉ một số sản phẩm nhất định mới cần sử dụng thiết bị sấy cao cấp này. Trước khi chúng ta quyết định mua máy sấy nào đều cần phải tìm hiểu rất kỹ, thậm chí đến tận công ty sản xuất để sấy thử mới có thể lựa chọn sản phẩm phù hợp, không phải sản phẩm nào cứ dùng máy sấy thăng hoa là sẽ có giá trị cao, thậm chí còn thua lỗ. Do vậy việc tìm hiểu kỹ là rất cần thiết.

Sử dụng máy sấy thăng hoa cho sản phẩm nào

Phương pháp sấy thăng hoa không phải sản phẩm nào cũng dùng được, chúng ta không chỉ xét tới vấn đề sấy được hay không mà còn nhiều khía cạnh như hiệu quả, chất lượng, giá thành, hiệu quả kinh tế…Do vậy trên website này Hãng Mactech cũng chỉ đưa ra hướng sản phẩm nào nên dùng máy sấy thăng hoa, sản phẩm nào không nên dùng, chúng ta sẽ đỡ nhầm lẫn rằng cứ dùng máy sấy cao cấp sẽ cho sản phẩm cao cấp.

Các sản phẩm đáp ứng các tiêu chí như kết cấu mềm, xốp, nhiều nước, dễ biến dạng thường cần phải sấy bằng phương pháp thăng hoa để giữ nguyên hình dạng, các sản phẩm giá trị cao cần sử dụng máy sấy cao cấp để đảm bảo chất lượng cao như màu sắc, hương vị, bảo toàn chất dinh dưỡng. Một số sản phẩm tiêu biểu thường sử dụng máy sấy thăng hoa như sấy nấm Đông trùng hạ thảo, các loại sâu quý, hoa quả giá trị cao như quả dâu tây, quả kiwi, nho, mãn cầu, sầu riêng, táo, xoài, hồng, thanh long, …các loại hoa như hoa hồng, hoa trà vàng, …bột tảo xoắn, tảo biển,…và rất nhiều sản phẩm đặc biệt khác như men vi sinh, bột tảo xoắn, dịch rau củ…

Đặc điểm chung của sản phẩm sấy thăng hoa từ hoa quả chín, rau củ, thịt cá, dược liệu…là đều giữ được nguyên hình dạng và màu sắc tự nhiên, giữ hương vị, độ ngọt, bảo toàn dinh dưỡng, đặc biệt là kết cấu khô xốp, giòn, độ ẩm còn lại chỉ 0-5%, bởi vậy sản phẩm sấy thăng hoa có thể bảo quản nhiều tháng, nhiều năm. Để hiểu rõ hơn về hoa quả sấy thăng hoa, Bạn hãy xem video dưới đây.

Nguyên lý sấy thăng hoa

Nói đến nguyên lý sấy khô sản phẩm thì nguyên lý sấy thăng hoa là phức tạp nhất bởi điều kiện cho quá trình thăng hoa rất đặc biệt. Thăng hoa là quá trình chuyển trạng thái trực tiếp từ thể rắn sang thể hơi của một loại chất nào đó mà không cần thông qua trạng thái lỏng. Ví dụ, khi thay đổi nhiệt độ ở các ngưỡng khác nhau thì nước sẽ có thứ tự chuyển trạng thái từ rắn sang lỏng rồi sang dạng hơi, ngược lại khi giảm nhiệt độ thì từ hơi hóa lỏng rồi hóa rắn. Các hình thức chuyển trạng thái thông thường như vậy đều xảy ra ở môi trường có áp suất khí quyển.

Nguyên lý sấy thăng hoa là dựa vào hiện tượng thăng hoa của nước đá để làm khô sản phẩm, mấu chốt ở nguyên lý sấy này không phải việc thành phần nước trong sản phẩm thoát ra như nào mà vấn đề nằm ở chỗ sản phẩm phải được đông đá (ở nhiệt độ -20^oC đến -40^oC) để sau khi nước đá thăng hoa sẽ giúp sản phẩm giữ được kết cấu tự nhiên, không bị biến dạng sau khi sấy khô, tất nhiên còn phải qua vài công đoạn nữa mới đạt yêu cầu như vậy, nhưng mấu chốt của nguyên lý sấy thăng hoa là như vậy, mục đích là để giữ hình dạng sản phẩm, Bạn xem thêm quy trình công nghệ sấy thăng hoa để thấy được các bước sấy cụ thể.

Hình trên là sơ đồ miêu tả sự chuyển pha của nước ở các điều kiện nhiệt độ và áp suất khác nhau. Trạng thái rắn là ice (màu trắng), lỏng là water (màu xanh nhạt) và hơi là vapor (vàng nhạt), đường giao giữa các trạng thái là đường chuyển hóa giữa các trạng thái. Điểm giao giữa 3 trạng thái này xảy ra ở vị trí có điều kiện áp suất 0.006 atm (=4.56 mmHg) và nhiệt độ 0.01^oC, đây đều là các yếu tố phức tạp cần đến những thiết bị công nghệ cao mới có thể đạt được. Qúa trình thăng hoa từ rắn sang khí xảy ra khi các điều kiện áp xuất và nhiệt độ đều phải nằm phía dưới điểm giao này, tức là áp suất môi trường phải thấp hơn 0.006 atm, nhiệt độ sản phẩm phải thấp hơn 0^oC.

Chúng ta có thể tóm lược lại như sau: sản phẩm cần sấy khô thăng hoa đầu tiên phải được làm lạnh sâu để đông đá, sau đó máy sấy cung cấp môi trường có áp suất chân không phù hợp, quá trình thăng hoa mới xảy ra. Hơi nước thoát ra ngoài sẽ được ngưng tụ ở các dàn lạnh ngay bên dưới của buồng sấy hoặc được ngưng tự ở khoang bên ngoài buồng sấy, tùy theo từng hãng sản xuất mà có kết cấu máy khác nhau. Qúa trình thăng hoa xảy ra liên tục trong quá trình sấy, thời gian sấy khô phụ thuộc vào sản phẩm dày hay mỏng, tuy nhiên so với các phương pháp sấy khác thì sấy thăng hoa lâu hơn khá nhiều. Đến cuối giai đoạn sấy khô trước khi sản phẩm được tiếp xúc với môi trường ngoài, một loại khí trơ sẽ được bơm vào trong buồng sấy để khí này lấp đầy các ô trống phần tử bên trong sản phẩm do nước bay hơi tạo ra, mục đích để giữ vững kết cấu của sản phẩm, không bị phá hủy cũng như bị hút ẩm trở lại.

Như vậy là chúng ta đã hiểu cơ bản về nguyên lý sấy thăng hoa, đây đều là những thông tin cơ bản chúng ta cần phải tìm hiểu trước khi mua máy sấy, mọi vấn đề thắc mắc các bạn hãy liên hệ trực tiếp đến hãng Máy sấy Mactech để được tư vấn, cảm ơn các bạn đã tìm hiểu nội dung.