So sánh sấy lạnh và sấy thăng hoa, ứng dụng thiết bị nào cho phù hợp

Một sự khác biệt cơ bản giữa sấy lạnh và sấy thăng hoa là ở chính kết cấu của buồng sấy, chúng ta luôn thấy rằng trong buồng sấy thăng hoa có nhiều giá đỡ khay phức tạp với các đường ống bằng inox chạy lòng vòng xung quanh, tuy nhiên ở trên máy sấy lạnh thì không có kết cấu này. Trong nội dung này chúng ta cùng xem giữa sấy lạnh và thăng hoa có những điểm gì khác nhau. 

Tại sao phải phân biệt giữa 2 phương pháp sấy này, đó chính là để giúp Khách hàng mua đúng loại máy cần sử dụng, rất nhiều người chưa hiểu rõ sự khác biệt và cách ứng dụng trong thực tế nên sẽ khó đưa ra quyết định. Tuy rằng sấy thăng hoa là rất tốt, phù hợp với rất nhiều sản phẩm nhưng giá thành lại rất cao, nằm ngoài tầm với của nhiều cơ sở sản xuất sản phẩm khô, ngược lại máy sấy lạnh lại có ưu điểm riêng trong sấy khô đại trà, do vậy cần tìm hiểu rõ sản phẩm cần sấy để lựa chọn thiết bị. 

Dưới đây là một số phân tích về 2 phương pháp sấy lạnh và sấy thăng hoa ở từng khía cạnh, hy vọng các thông tin tác giả viết ra sẽ giúp Khách hàng hiểu rõ hơn.

Nguyên lý sấy khô sản phẩm

Trước tiên là nói tới nguyên lý sấy để hiểu được mỗi phương pháp sẽ sấy khô sản phẩm bằng cách nào, qua đó sẽ hiểu các vấn đề phức tạp hơn của từng loại máy.

• Máy sấy thăng hoa sử dụng nguyên lý thăng hoa của nước đá để sấy khô sản phẩm, tức là thành phần nước trong sản phẩm sẽ được làm đông đá nhanh và lạnh sâu, tiếp đến là quá trình sấy với nhiệt độ tăng dần và áp suất buồng sấy là chân không (< 50pa). Qúa trình thăng hoa xảy ra, nước đá từ trạng thái rắn sẽ chuyển hóa ngay sang thể khí và sẽ được hút ra ngoài nhờ hệ thống hút chân không, thành phần còn lại của sản phẩm sẽ không bị biến dạng.
• Máy sấy lạnh sử dụng không khí khô để làm bay hơi nước trong sản phẩm, do không khí đưa tuần hoàn vào buồng sấy có độ khô cao nên nước trong sản phẩm liên tục bay hơi ra ngoài nhờ chênh lệch độ ẩm trong ngoài sản phẩm. Môi trường buồng sấy có nhiệt độ thấp từ 10-50^oC và áp suất khí quyển nên kết cấu của sản phẩm thường bị xẹp, biến dạng một phần, đó chính là khác biệt về nguyên lý sấy lạnh và sấy thăng hoa. 

Đặc điểm của sản phẩm khô

Sau khi so sánh sự khác nhau về nguyên lý sấy, chúng ta tìm hiểu tiếp về sản phẩm sấy khô giữa 2 phương pháp này xem có gì giống và khác nhau.

• Sấy thăng hoa được lựa chọn là nhờ ưu điểm vượt trội như giữ được hình dạng, kết cấu và màu sắc tự nhiên của sản phẩm, còn giá trị dinh dưỡng thì hiển nhiên rồi bởi nhiệt độ sấy rất thấp, không ảnh hưởng tới các chất dinh dưỡng trong sản phẩm giống máy sấy lạnh. 
• Sấy lạnh là sấy ở môi trường tự nhiên nên không giữ được hình dáng ban đầu, nhưng vẫn giữ rất tốt về màu sắc tự nhiên và giá trị dinh dưỡng trong sản phẩm. 

Sản phẩm sấy phù hợp

Mặc dù sấy thăng hoa có nhiều ưu điểm, phù hợp sấy khô nhiều sản phẩm nhưng không phải sản phẩm nào cũng cần sấy thăng hoa. Đặc điểm sấy thăng hoa là sản phẩm luôn khô giòn, bóp nhẹ là vỡ vụn, dù sấy hoa quả nhiều đường như chuối, mít, sầu riêng, dâu tây…thì hoa quả khô cũng đều là dạng xốp, giòn, bột.

• Sấy thăng hoa áp dụng với những sản phẩm cần giữ nguyên hình dạng và màu sắc, đặc biệt sản phẩm sấy khô phải có giá trị cao hoặc không thể sấy bằng các phương pháp khác. Điển hình là hoa quả mềm nhũn như xoài, thanh long, dứa, dâu tây, kiwi, sầu riêng, …dược liệu như nấm đông trùng hạ thảo, cao dược liệu, dung dịch….sấy các loại rau củ khô để có hình dạng đẹp, không co ngót…
• Sấy lạnh phù hợp cho đa phần sản phẩm cần sấy khô để giữ màu, giữ hương vị và giữ giá trị dinh dưỡng, sấy khô giòn và cả sấy dẻo hoa quả nhiều đường, sử dụng cho những sản phẩm giá trị trung bình.

Cấu tạo máy sấy

Một đặc điểm dễ nhận biết khi so sánh máy sấy lạnh và sấy thăng hoa đó chính là kết cấu buồng sấy, do nguyên lý sấy khác nhau nên cấu tạo khác nhau rất nhiều.

• Buồng sấy của máy sấy thăng hoa thường có dạng hình trụ tròn để chịu áp lực lớn do áp suất chân không bên trong buồng sấy tạo ra. Tiếp đến là trong buồng sấy không chỉ có khay sấy mà còn có các dàn đỡ khay với cấu tạo phức tạp tạo chức năng truyền nhiệt lạnh hoặc nhiệt nóng trong quá trình sấy. Môi trường chân không nên phương pháp truyền nhiệt phải là truyền nhiệt tiếp xúc trực tiếp từ mâm nhiệt vào sản phẩm. 

• Máy sấy lạnh có buồng sấy rỗng, hình chữ nhật và chỉ chứa khay sấy, do vậy chúng ta sẽ không thấy bên trong buồng sấy có gì khi đã đưa hết khay sấy ra ngoài, nói chung sấy lạnh và sấy nóng thì buồng sấy chỉ chứa khay sấy. Xem tại website maysaylanh.com.

Gía thành máy sấy

Cuối cùng là so sánh về giá máy giữa sấy lạnh và sấy thăng hoa, từ các thông tin trên chúng ta đã biết giá máy sấy thăng hoa đắt hơn rất nhiều so với sấy lạnh. Để có được yếu tố về hình dạng sản phẩm sau sấy khô thì cần phải có nhiều sự phức tạp, nhiều hệ thống rất phức tạp mới tạo ra được sản phẩm sấy khô có hình dạng đẹp. Với cùng một khối lượng sấy nguyên liệu tươi là 20kg thì máy sấy lạnh có giá 55 triệu còn máy sấy thăng hoa có giá 400 triệu, đó là sự khác biệt về giá thành máy. Sấy thăng hoa thường chỉ sử dụng cho những sản phẩm sấy khô cần giữ nguyên hình dạng ban đầu, còn các yếu tố khác thì máy sấy lạnh đáp ứng rất tốt. 

Như vậy với các thông tin so sánh sấy lạnh và sấy thăng hoa ở trên, Độc giả đã hiểu thêm về 2 phương pháp này và ứng dụng cụ thể trong thực tế, hãy liên hệ trực tiếp hãng Mactech để được tư vấn nhiều hơn, cảm ơn các Bạn đã tham khảo thông tin chia sẻ.